“TAM TỔ” CỦA ĐẠO GIÁO LÀ AI?
Đạo giáo là một tôn giáo có thể được coi là ra đời sớm nhất trên thế giới, là tôn giáo vốn có từ sùng bái các hiện tượng tự nhiên. Xuất hiện ở vùng phía Nam sông Dương Tử (bao gồm Việt Nam và Trung Quốc) Đạo giáo có mối quan hệ chặt chẽ với văn hóa tín ngưỡng nông nghiệp, lúa nước, sùng bái thần tiên. Ngày nay ăn sâu vào mọi hoạt động đời sống vật chất và tinh thần của người dân với hàng loạt các trào lưu, tư tưởng, học thuyết (triết học, chính trị, văn hoá, lịch số, toán học, thiên văn,…). Đạo giáo lấy thủy nguyên từ Hoàng Đế, tôn Hoàng Đế làm thủy tổ, lấy Lão Tử xây dựng đạo học tinh nghĩa làm đạo tổ; lấy Trương Đạo Lăng tạo thành Đạo giáo làm giáo tổ, theo đó gọi là Đạo Giáo Tam Tổ.
“Thủy Tổ” của Đạo giáo – Hoàng Đế
“Thủy Tổ”, Hoàng Đế, tên là Công Tôn họ là Phục, bởi vì sinh ra ở Hiên Viên Chi Khâu, nên có hiệu Hiên Viên Thị. Theo sử ký phong thiền thư: Xi Vưu cùng lúc với Hoàng Đế, bạo ngược vô đạo, ác tính hiếu chiến, khiến thiên hạ sinh linh đồ thán, chư hầu cộng phẫn. Sau này, Hoàng Đế khởi binh dưới sự phụ tá của lực mục, đại chiến Xi Vưu tại Trác Lộc, cuối cùng bắt mà tru, khiến thiên hạ thái bình. Sau đó, ông tính toán sáng lập nên lịch pháp (Nông lịch, hay lịch âm ngày nay), dạy người nuôi tằm dệt vải, gieo ngũ cốc, tạo ra chữ viết, định can chi, tạo ra y học, được gọi là “tổ tiên nhân văn” của cả một vùng Bách tộc (Bách Việt).
Sau khi thiên hạ đại trị, thái bình. Hoàng Đế liền sinh ra tâm tìm tiên cầu đạo, liền hướng không động sơn, tìm về tận Ngũ Lĩnh, Động Đình, Tam Đảo,…gặp hỏi được Quảng Thành Tử (tiên nhân thời thượng cổ). Theo “Tiên Giám” quyển 2: Hoàng Đế hỏi lấy đạo trị thân, Quảng Thành Tử nói: “Chí đạo chi tinh, sâu sắc minh minh; chí đạo cực kỳ, mê man yên lặng; không để ý không nghe, ôm thần dĩ tĩnh; hình tướng tự chính, tất tĩnh tất thanh; vô lao nhĩ hình,vô diêu nhĩ tinh, là có thể trường sinh” và được trao một tập “Tự nhiên kinh”. Đây là vị thánh hiền đầu tiên trong lịch sử Đạo giáo có ghi chép văn tự cầu đạo và tu luyện tiên nhân, cho nên được Đạo giáo tôn vinh là “Thủy tổ”.
“Đạo Tổ” Của Đạo Giáo – Lão Tử
“Đạo tổ”, Lão Tử, họ Lý, danh Nhĩ (Đam), tự Bá Dương, thời kì Xuân Thu. Lão Tử là một nhà triết học vĩ đại, người sáng lập trường phái triết học Đạo giáo. Tư tưởng của ông bao quát về nhiều lĩnh vực: chính trị, triết học, quân sự, tôn giáo, y học, dưỡng sinh của các thế hệ tương ứng … có nhiều tác động to lớn. Tư Mã Thiên từng nói: “Đạo gia sử nhân tinh thần chuyên nhất, động hợp vô hình, thiệm túc vạn vật. Kì vi thuật dã, nhân âm dương chi đại thuận, thải nho mặc chi thiện, toát danh pháp chi yếu. Dữ thời thiên di, ứng vật biến hóa, lập tục thi sự, vô sở bất nghi. Chỉ ước nhi dịch thao, sự thiểu nhi công đa”. [Đạo gia lấy con người tinh thần chuyên nhất, động hợp vô hình, chiếm đủ vạn vật. Đây là phương pháp vi diệu, bởi vì âm dương đại thuận, đề cao việc thiện, tác danh pháp chi yếu. Muôn đời không thay đổi theo thời gian, vạn vật ứng hoá vô cùng, lấy cái tự nhiên bình thường mà theo, không gì không thích hợp. Chỉ ước ao được noi theo, việc ít mà công nhiều] (sử ký thái sử công luận lục gia quan chỉ).”).
Tây Hán Vương Phụ (năm 84－86 TCN) trong “Lão Tử Thánh Mẫu bia“ viết: “Lão Tử giả, đạo dã. Nãi sinh vu vô hình chi tiên, khởi vu thái sơ chi tiền, hành vu thái tố chi nguyên, phù du lục hư. xuất nhập u minh, quan hỗn hợp chi vị biệt, khuy thanh trọc chi vị phân”. [“Lão Tử, hay Đạo cũng vậy. Sinh ra trước vô hình, bắt đầu từ thái sơ, đi vào thái tố chi nguyên, phù du lục hư, ra vào u minh, quan hỗn hợp chưa có sự phân biệt, tạo ra từ khi khí thanh trọc chưa phân định].
Đông Hán Trương Đạo Lăng trong “Lão Tử Tưởng Nhĩ Chú” nói: “Lão Tử một khí tán ra thành nhiều, tụ hình lại là Thái Thượng Lão Quân”.
Từ trên có thể thấy được, Lão Tử cùng với đạo là hợp lại mà làm một, tức là Lão Tử chính là Đạo, Đạo chính là Lão Tử. Cuối thời đông hán, Đạo giáo trên cơ sở tư tưởng Đạo gia, chính thức hình thành tổ chức tôn giáo, tức là tôn phụng “Đạo Đức Kinh” làm thánh điển, tôn Lão Tử là “Đạo Tổ”, còn gọi là “Đạo Đức Thiên Tôn”, hay “Thái Thượng Lão Quân”.
Trong thời hiện đại, với sự ảnh hưởng, lây lan rộng rãi của “Đạo Đức Kinh” trên thế giới, ảnh hưởng của Lão Tử ngày càng lớn, khiến giới học thuật quốc tế công nhận là “vĩ nhân”, “nhà văn” đứng đầu thế giới, và “cha đẻ của triết học thế giới”. sinh nhật của Đạo Tổ Lão Tử Là ngày 15 tháng 2 âm lịch.
“Giáo Tổ”, Trương Đạo Lăng
“Giáo Tổ”, Trương Đạo Lăng (khoảng năm 34-156 sau công nguyên) người Bái Quốc (nay là huyện Phong, tỉnh Giang Tô). Theo ghi chép, Trương Đạo Lăng từng là Giang Châu Lệnh (hay Giao Châu – Giao Chỉ) của Đông Hán, cuối cùng cảm thấy cuộc sống vô ích cho tính mạng và tuổi thọ, vì thế bỏ quan quy ẩn, tu luyện đạo trường sinh. Ở tại Phồn Dương Sơn ông có được “Hoàng Đế Cửu Đỉnh Thần Đan Kinh”. Sau đó lại dẫn đệ tử đi Vân Cẩm Sơn (nay là Long Hổ Sơn ở Giang Tây) tu luyện, ba năm đan thành, long hổ đồng hiện. Ngài dự đoán thiên mệnh sẽ dời đi, liền dẫn đệ tử đi truyền đạo ở Tứ Xuyên dân phong thuần phác, vu phong thịnh hành. Sau thường xuyên bị bọn vu thuật chi sĩ thường đến phá hư bàn tràng, sau đó Trương Đạo Lăng pháp trận hàng long phục hổ mà quy phục. Đến thời Đông Hán Thuận Đế (125-144) sáng lập Chính Nhất Minh Uy Đạo (còn gọi là Thiên Sư Đạo).
Trương Đạo Lăng đích thân viết “Lão Tử Tưởng Nhĩ Chú” làm rõ giáo lý, cũng như viết một số đạo thư khác với 24 thiên, làm chương trình hành động của giáo đồ. Sau đó, Trương Đạo Lăng chia mấy vạn tín đồ thành hai mươi bốn trị, cũng đặt chức “tế tửu”, phân công phụ trách các nơi.
Theo “Đạo Môn Khoa Luật” của Lục Tu Tĩnh nói: “Ngũ đấu mễ đạo đặt hai mươi bốn trị, ba mươi sáu tĩnh lư. Trong ngoài đạo sĩ hai ngàn bốn trăm người, hạ thiên hai trăm quan, chương văn vạn thông, tru phù phạt miếu, giết quỷ sinh nhân, đãng địch vũ trụ, minh chính tam ngũ, chu thiên táp địa, không được có quỷ dâm tà. Bãi chư cấm tâm (có nghĩa là bãi bỏ ham muốn cá nhân), thỉnh ước trị dân (chỉ liêm chính vì dân), thần không ăn uống (tức là không cần phô trương lãng phí, để thần linh), sư phụ không có tiền (nghĩa là không thể nhận hối lộ). Làm nội tu từ hiếu, ngoại hành kính nhượng, tá thời lý hóa, trợ quốc phù mệnh.
Như vậy có thể thấy, Thiên Sư Trương Đạo Lăng sáng lập Thiên Sư Đạo là lễ giáo bảo vệ truyền thống của các dân tộc phía Nam sông Dương Tử, chống lại sự sâm lấn văn hoá của phương Bắc, hơn nữa còn rất lớn ổn định tình thế một phương, giảm bớt mâu thuẫn giữa chính trị và dân chúng.
Ngày nay, tại Phủ Thiên Sư – Long Hổ Sơn, vẫn còn đôi câu đối với nội dung: “Nam quốc vô song địa, Giang Tây đệ nhất gia – 南囻國无双地，江西弟一家”
Năm 123 tuổi, Trương Thiên Sư cùng hai đệ tử đắc ý của ông là Vương Trường và Triệu Thăng ban ngày quy tiên. Hậu thế học giả tôn Trương Thiên Sư vì Đạo giáo lập giáo mà tôn làm “giáo tổ”, Hàng Ma Hộ Đạo Thiên Tôn.
sinh nhật của trương thiên sư là ngày 15 tháng giêng âm lịch.